اندازه قطعه ساخته شده زمانی مورد قبول است که در بازه میان بزرگترین و کوچکترین اندازه مجاز واقع شده باشد.

از آنجایی که انتخاب دلخواه مقدار تلرانس برای اندازه های اسمی مختلف، صنایع مکانیک و ماشین سازی را دچار هرج و مرج می کند، لذا به منظور هماهنگی بیشتر در کارهای صنعتی، برای نشان دادن کیفیت (درجه) تلرانس در سیستم ISO از اعدادی استفاده می شود که آنها را به اختصار IT می نامند. همانطور که در شکل زیر مشاهده میشود هرچه عدد درجه تلرانس پایینتر باشد، کیفیت تلرانس بالا تر است.

جدول تلرانسهای پایه

مقادیر تلرانسهای اصلی با مقادیر اندازه های اسمی و درجه تلرانسهای اصلی ارتباط مستقیم دارد. هر چه اندازه اسمی و عدد درجه تلرانس در نقشه قطعه کار بیشتر باشد، مقدار تلرانس بیشتر و دقت ساخت و هزینه تولید آن نیز کمتر می شود.

استاندارد ISO مقادیر تلرانسهای اصلی را برای درجه تلرانس های IT01 تا IT18 و برای اندازه های اسمی مختلف در جدولی به شماره استاندارد DIN ISO 286-1 گردآوری کرده است که می توانید این جدول را از اینجا دانلود کنید.

 جدول تلرانسهای عمومی

طراح قطعه مقدار تلرانس ابعادی را بر مبنای تجربه و کارکرد قطعه و بر اساس استاندارد تعیین می کند. در مواردی که برای اندازه های طولی مقادیر انحراف اندازه روی نقشه پیش بینی نشده باشد، برای تعیین انحراف اندازه ی مجاز از تلرانسهای عمومی کمک میگیرند.

تلرانسهای عمومی در سیستم ایزو طبق استاندارد DIN ISO2768 و در چهار کلاس تلرانس ظریف (f) ، متوسط (m)، خشن (c) ، خیلی خشن (v) مطابق جدول زیر ارائه شده است. شماره استاندارد تلرانس عمومی و کلاس تلرانس آن در قسمتی از جدول نقشه نوشته می شود. برای مثال ISO2768-m